Op een grijze namiddag in september trein ik richting Denderleeuw. Het weer is vandaag extra Belgisch. Onheilspellende wolken pakken, na een zeldzame opklaring, terug samen. Het valt me op dat ik net vandaag mijn meest waterdoorlatende sneakers heb aangetrokken. De moed zakt me in de schoenen, straks mogelijk de regen. In het station van Denderleeuw word ik gelukkig begroet door een opklaring in de persoon van Mieke Deblaere, vurig vrijwilliger bij het Rap op Stapkantoor Denderleeuw dat onderdak heeft gevonden in De Palaver. Dit buurthuis, dat rust in de schoot van een verlaten kerkgebouw, is uitgegroeid tot een warm en veilig nest waar buurtbewoners van de Hemelrijk-wijk in Denderleeuw drempelloos in, uit en rond fladderen. Vandaag laten we die veiligheid van De Palaver voor even achter. Samen met Mieke en vier jonge gezinnen, ga ik vandaag in Denderleeuw op wandel zonder plan, zonder doel.

We trekken onze avontuurlijk stoute schoenen aan en laten de Indiana Jones in onszelf naar boven komen. ‘Op avontuur!’, roept één van de kinderen in ons gezelschap. Vandaag gaan we op Dorpeltrekking.

Trots buurtbezit

Eerst wandelen we door de gemeenschappelijke groentetuin van De Palaver waar mensen uit de buurt verse groentjes terugvinden. ‘Het idee van de open toegankelijke moestuin werd aanvankelijk vrij sceptisch onthaald’, vertelt Mieke. ‘Men verwachtte dat de tuin direct gevandaliseerd ging worden en de groenten geplunderd. Het tegenovergestelde was waar: de moestuin werd een trots buurtbezit en stond al snel onder bescherming van enkele inwoners van Hemelrijk.’

(F)luister en ontdek wat je nog niet kende…

Samen met de kinderen stappen we het hoekje om en passeren de oude kerk. We geven onszelf een extra opdracht mee: we spitsen onze oren en speuren naar geluiden die we tijdens onze tocht door Hemelrijk horen galmen. De kinderen horen de bus, horen onze voetstappen, in de verte horen we de galm van een ijskarbel. Even later stappen we een verborgen veldweg in. Het doffe getrap op het natte asfalt maakt plaats voor het geritsel van gras.

“Kosteloos krijgen we vandaag toegang tot een verborgen wereld om de hoek.”

Mieke neemt plots een afslag aan de kant van de weg en we duiken het bos in. Het bos verandert in een speeltuin voor de kinderen. ‘Hier kunnen we kampen maken!’, roept er één. Achter mij starten twee jonge ridders met een zwaardduel. Even later wordt het stil. Een stevige bries laat de bomen fluisteren.

Als we onze tocht verderzetten, maken de fluisterende bomen plaats voor open ruimte en steeds luider geblaat. We stuiten, verborgen tussen een paar huizenblokken en weilanden, op een kudde schapen. ‘Ik woon al vijf jaar in Denderleeuw en het is de eerste keer dat ik deze schapen tegenkom’, hoor ik iemand vertellen. De kinderen geven de schapen een welverdiende groene snack en amuseren zich kostelijk.

Weidse weiden

Nog even later verdwijnen de huizen en worden we omringd door uitgestrekte weilanden. Eén van de kinderen begint te lopen met de horizon als doel. Nog twee kinderen volgen, vervolgens rennen àlle kinderen achter hen aan, steeds verder op het wel eindeloos lijkende grastapijt. Ik kijk even ongerust toe, maar Mieke stelt me gerust: ‘Het is hier uitgestrekt maar veilig en ze keren vanzelf wel weer om. Veel van de kinderen en mama’s zien de veldloop letterlijk als een buitenkans. Thuis zitten ze al te vaak met broertjes en zusjes in een te kleine woning. De ouders staan telkens voor een uitdaging om met alle kinderen tegelijk op stap te gaan. Samen met de andere mama’s is dat vandaag al een heel ander verhaal.’

We spotten een maïsveld in de verte. ‘Gaan we erheen?’, roepen de kinderen. De vraag lijkt zich in ieders hoofd spontaan om te draaien naar ‘Waarom zouden we er niét heen gaan?’ Ook hier leven de kinderen zich helemaal uit. Het maïsveld lijkt een betoverd doolhof dat door hen wordt gebruikt om tikkertje te spelen. 

Nieuwe ogen, nieuwe ontdekkingen

Niets is wat het lijkt en alles dat we tegenkomen bekijken we in een ander licht. We horen de wind niet door de bomen waaien, het zijn de bomen die praten met elkaar. Een beek wordt een kolkende rivier, stokken die kinderen vinden worden roeispanen, zwaarden, een toverstaf. De wandelpaden tussen huizen en velden een verborgen gang.

Via zo’n verborgen gang, zien we de kerk van Hemelrijk en De Palaver terug verschijnen. De kinderen geven hun zoektocht naar verhalen en geluiden nog niet op en starten samen een fietsbellenconcert. Het luidt het einde van onze wandeling in.

“Simpelweg wandelen zonder plan, zonder doel. De blik op oneindig, de ene voet na de andere.”

Na een welverdiend vieruurtje trekken de gezinnen stilaan ontspannen huiswaarts. Kosteloos kregen we vandaag toegang tot een verborgen wereld om de hoek. Een onbetaalbaar krachtige ontdekking. We vonden plekken vol rust en verwondering tijdens een avontuur dat niet begon met een lange trein-of busrit, maar simpelweg vanaf de dorpel van De Palaver. Met de ervaringen van deze dorpeltrekking stap ik met mijn droge voeten (er viel geen druppel regen!) terug op de trein naar huis, nieuwsgierig naar de geheimen die ik zal ontdekken als ik een volgende keer mijn voordeur achter me toetrek.

Mieke en vooral de kinderen hielden me vandaag een spiegel voor. In de veiligheid van je eigen buurt, is het een zaligheid om geen enkele route als juist of fout te bekijken. Hoe meer we volwassen worden, hoe meer we willen plannen. We zoeken steeds uit welke weg sneller of korter is. De onbegrensde fantasie wordt vervangen door structuur, de ontdekking geruild voor zekerheid. Als we nu en dan toestaan om terug dat kleine stukje kind in onszelf aan het roer te zetten, ontdek je al snel dat achter elke hoek een nieuwe ontdekking schuilt. Door simpelweg te wandelen zonder plan, zonder doel. De blik op oneindig, de ene voet na de andere.

In gesprek met

Mieke Deblaere is vrijwilliger bij De Stroom, een vrijetijds- en vakantieorganisatie voor mensen met een beperking in Kortrijk. In 2017 werd Mieke ‘Oor’ in het grootschalig luisteronderzoek van het netwerk Iedereen Verdient Vakantie. Sindsdien werd ze ook vrijwilliger in het Rap op Stap kantoor van Denderleeuw en bij de Grote Routepaden.  Mieke heeft EDS (Ehlers Danlos Syndroom), een erfelijke aandoening van het bindweefsel. Daardoor heeft ze chronische pijn, die ze draaglijk probeert te houden door een goed evenwicht tussen beweging en rust. Stress vermijden is een must, om voldoende ademruimte te hebben om met haar ziekte om te gaan.

Neergepend door

Jeroen Gernaey was lange tijd verbonden aan CAW Antwerpen als maatschappelijk werker. Sinds begin 2019 is hij vakantiebemiddelaar bij Iedereen Verdient Vakantie.