Meer dan 20 jaar werkte Pat Vanderscheuren in de sociale sector. En toen wilde ze er even tussenuit. Op adem komen, haar dromen achterna. In 2006 nam ze een sabbatjaar en trok met haar zwerfwagen, fiets en hond naar de Pyreneeën om er met schapen en paarden te gaan werken. Tenminste, dat was het plan, want ergens onderweg in de bergen werd ze diep geraakt door drie prachtige ezels. Ze verbleef een jaar lang bij de ezelboer en leerde er werken met die bijzondere dieren. Vandaag heeft Pat haar eigen ezelboerderij in Poperinge, en iedereen is er welkom. Pat vertelt:

‘Daar in Frankrijk had ik alle tijd van de wereld om met de dieren om te gaan. Ik leerde er jonge ezels trainen om met pak en zak door de bergen te trekken. Vanaf het allereerste begin voel ik in het contact met ezels een heel bijzondere energie. Ik kan die nog best omschrijven als een complete rust. Een grote intelligentie ook. Koppig zijn ze allerminst, wel eigen-zinnig: je leidt ze niet zomaar, die dieren denken zelf na. Een ezel wil zelf zijn beoordeling maken van de situatie waarin hij zich bevindt.

“In contact met de ezels voel ik een complete rust.”

Ezels zijn territoriumdieren. Ze hebben het in zich om hun omgeving goed aan te voelen. Ze blijven vaak staan om rond te kijken. Dat brengt zo’n rust met zich mee. Dat staat haaks op de jachtigheid van de samenleving van vandaag. Alles moet altijd maar vooruit gaan. De mensen zijn gehaast. En dan kan het contact met de bedachtzame ezel een verademing zijn. Voor mij, daar in Frankrijk, was het dat absoluut. En die liefde is niet meer overgegaan. 

Het was flink wennen om terug in België aan te komen. Ik heb een jaar echt moeten vechten om niet weer in een hectisch bestaan terecht te komen. Even werkte ik nog voltijds, maar dat lukte niet meer. Dan ben ik deeltijds ezels beginnen houden, en sinds twee jaar heb ik er mijn hoofdberoep van kunnen maken. Ergens onderweg in die tijd ben ik mijn man tegengekomen, die net zo’n groot hart voor die dieren heeft als ik. Onze dromen klikten meteen.

Nu kan ik mij helemaal toeleggen op de ezelboerderij, de ezelwandelingen, het ontvangen van mensen die contact zoeken met de dieren. Kinderen komen hier tijdens de vakanties op ezelkamp. Dan logeren ze in de buurt, en komen ze overdag hier naartoe. Teambuildingsactiviteiten doe ik ook, net als coaching en Asinotherapie. Dat laatste is een therapie waar kinderen en volwassenen in direct contact met de dieren stressproblemen aanpakken en nieuw gedrag aanleren. 

Zo kwam hier een kind dat het lastig had om samen met anderen te spelen. Het kind had de gewoonte om speelgoed van andere kinderen af te pakken. Na een paar sessies met de ezels leerde dat kind echt rekening houden met anderen, een vraag stellen in plaats van iets afpakken of eisen. Het leerde de ezels eerst iets te geven, zoals een aai of een sessie borstelen, en er dan op te vertrouwen dat het iets terugkreeg.

“Het kind leerde van de ezels dat je zelf ook moet geven als je iets wil terugkrijgen.”

Op een andere keer ontmoette ik een vrouw die opgevoed was met het idee ‘het moet vooruitgaan in het leven’. Ze was zo gehaast en doelgericht, maar had dat zelf amper in de gaten. Tot ze met een ezel op pad ging, en het dier naar een bepaalde plek zou brengen, zoals ik haar vroeg. Trekken en sleuren hielp natuurlijk niet. Ze leerde aan de dieren te vragen wat ze nodig had, en dan zacht te leiden. Ze ontdekte daar hoe doelgericht ze overkwam, en wilde van dan af graag oefenen om rustiger te worden, om rekening te houden met haar omgeving, te kijken naar de behoeften van anderen.

In het samenwerken tussen de mens en de ezel telt alleen het proces. Het resultaat is niet belangrijk, en dat leert zo’n dier je wel. Als we hier bijvoorbeeld met gasten oefeningen doen met de dieren, wordt dat heel duidelijk. Je laat een ezel bijvoorbeeld niet snel-snel en onder dwang een rondje maken of over een balk stappen. Dat lukt alleen als je daar rustig bij wordt, als de ezel de kans krijgt te begrijpen wat je wil. 

“Samenwerken met ezels: dat is het proces leren waarderen boven het resultaat.”

Dat is een hele hedendaagse boodschap vind ik. We leven in een tijd waarin we denken dat we alles direct voor mekaar moeten krijgen. Maar dat hoeft toch helemaal niet. Ik zie veel mensen die niet ge-aard zijn, zich niet meer verbonden voelen met de natuur. En dan komen ze hier, ervaren de rust en betalen mij voor iets dat eigenlijk gratis en voor iedereen toegankelijk is: de natuur, de bomen, de stilte. (lacht)

Dat ervaren, en dag in dag uit omringd zijn door die prachtige dieren is voor mij genoeg. Rijk zal ik nooit worden van mijn ezelboerderij. Maar er gebeuren hier ongelooflijke dingen voor mijn ogen. Ik vul mijn dagen met wat ik liefst van al doe, en dat maakt van mij de rijkste mens van de wereld.’

“Mensen en ezels met elkaar in contact brengen en dan gebeuren er ongelooflijke dingen, recht voor mijn ogen.”

Pat vindt het belangrijk om voor andere mensen betekenisvolle dingen te kunnen doen. Iedereen moet er eens tussenuit kunnen als dat nodig is, vindt ze. Sinds dit jaar sloot ze aan bij het netwerk Vakantieparticipatie. Mensen in armoede zijn welkom op de ezelboerderij voor een wandeling met de ezels of een gezinsnamiddag. ‘Dan kunnen ouders en kinderen samen iets uniek meemaken in contact met de dieren. Iets dat sowieso een gedeeld succesverhaal wordt’, zegt ze. ‘Daar zorgen de ezels en ik wel voor.’

Fotografie: Robert Boons

In gesprek met

Pat Vanderscheuren is ezelboerin en gastvrouw. Ze begeleidt sessies voor kleine groepen en gezinnen, neemt mensen mee op ezeltocht en geeft coaching en therapie met haar ezels.

De ezelboerderij ligt in Poperinge. Een plek omringd door weilanden en bomen, met naast de ezelweides een knusse blokhut, houtkachel incluis. En, oh ja: wie nog nooit een ‘ecotoilet’ zag of bezocht: hier heb je de kans. 

www.ezelpad.be  en Facebookpagina.
Voor mensen in armoede geeft Pat een flinke korting. Boeken van een ezelwandeling of gezinsnamiddag kan dan enkel via Vakantieparticipatie.

Neergepend door

Griet Bouwen is Storyweaver voor het netwerk Iedereen Verdient Vakantie. Ze houdt van een hartelijk gesprek en stelt graag vragen die een verschil maken. Heb je zelf een verhaal dat je graag deelt? Contacteer onze redactie en zet je verhaal kracht bij.