Te midden alle verstoringen van relaties tussen mensen, houdt de goedheid stand. Dat inzicht van Emmanuel Levinas, Joods filosoof en overlever van het concentratiekamp, schenkt troost en hoop in een tijd waarin we fysieke afstand moeten houden van elkaar. Aan hem moest ik denken, toen Izanne de Waal me vertelde over reiservaringen die haar leven transformeerden. De Zuid-Afrikaanse woont sinds 2017 in Hasselt, waar ze Kunsttherapie studeert. Voor ze in Limburg belandde, gaf ze Engelse les in Taiwan en reisde op goed geluk door India. Bovenal herinnert ze zich de kleine vriendelijke gebaren van gewone mensen. ‘Kindness’, zo noemt Izanne het. De kleine goedheid die pijn helpt transformeren tot levenskracht. Een rugzak vol.

Sinds de zachte lockdown ons land beheerst, verblijft Izanne in ons huis. Want in je kot blijven…  hoe doe je dat als buitenlandse kotstudente in Hasselt, wanneer je school tijdelijk sluit, je stage in de zorg abrupt stilvalt, je studentenbaantjes verdampen en je vrienden zich terugtrekken in de bubbels van hun ouders? Hoe lang kan een jonge vrouw, ver weg van thuis de eenzaamheid een draai van weldaad geven? Hoe lang, voor een gezonde geest ten prooi valt aan angst, verwarring en verlatenheid?

Izanne ruilde haar stadskot voor een plekje in ons huis in het landelijke Haspengouw. De eerste weken hielden we fysieke afstand. Izanne betrok twee kamers aan de westkant van het huis. We ontmoetten elkaar voornamelijk in de buitenlucht. Een twee meter lange stok hielp Izanne om de gepaste afstand in te schatten. We moesten er samen om lachen, om die praktische oplossing van haar. We aten elke avond samen buiten, bibberend van de kou en ieder aan een eigen tafel. ’s Ochtends brouwde ik koffie en ontbijt en plaatste dat op een tafeltje in de gang tussen onze en haar woonruimtes. Het tafeltje, geïmproviseerde tijdelijke grenspost, werd een onverwachte schatkamer. Elke dag vond ik er kleine kunstzinnige papiertjes met inspirerende quotes, door Izanne handgemaakt.

“Mandela nam mij op zijn arm en keek me aan. Die blik in zijn ogen…”

Op een van deze eerste dagen praat ik met Izanne. Elk ingeduffeld in een warme jas, genietend van een voorzichtig lentezonnetje. De stok tussen ons in. Gepaste afstand, weet je wel. Ze vertelt dat ze deze dagen vaak aan haar oma’s denkt. Dat ze hen mist. Dat ze vaak terugdenkt aan opa, die stierf toen ze in Taiwan was. Over hoe moeilijk het is om iemand te verliezen zonder afscheid te kunnen nemen. En over bang zijn dat het haar weer zou overkomen.

Mandela en de Dalai Lama

Izanne vertelt over India. Waar ze de Dalai Lama had ontmoet, die haar hand schudde. ‘Een life-changing moment om zijn presence te voelen.’ Ze straalt als ze spreekt.  ‘Ik had nooit eerder het leven als zo licht ervaren als op dat moment. Alsof de zon voor altijd scheen.’ De herinnering brengt haar terug naar een veel eerder moment in haar leven, in Kaapstad. Ze was vier jaar toen. ‘Nelson Mandela was daar in publiek. Mijn mama moedigde mij aan om dicht bij hem te komen. Mandela nam mij op zijn arm en keek me aan. Die blik in zijn ogen…’ Izanne aarzelt. Die blik, daar zijn geen woorden voor, mijmert ze.

Tegenover mij, in onze ontluikende tuin, zit een 28-jarige jonge vrouw wiens leven geraakt is door korte ontmoetingen met twee van de meest wijze mensen die de 20ste eeuw heeft voortgebracht. Ik ril en denk: een oogopslag, een handdruk. Het kan genoeg zijn voor een eeuwige stempel op een ontvankelijke mensenziel.

Geven, ook al heb je niks

Toen ze later opnieuw de kans kreeg een publieke ontmoeting met de Dalai Lama bij te wonen, verzeilde Izanne in een avontuur van angst en ontbering. Zonder paspoort of geld belandde ze bij de politie aan de grens tussen India en Pakistan. Na een urenlang verblijf in een cel, kon ze via de politiecomputer contact nemen met haar vader, die haar identiteit kon bewijzen. Toen regelde een vriendelijke politieman de verderzetting van haar reis. ‘Het was onmenselijk koud daar, in een droge wereld waarin ijsbergen domineren. Ik herinner me de honger, de dorst.’ Na lang wachten stopte een verroest voertuig waarin een gezin op weg was naar de Dalai Lama. Izanne kon mee, in de kofferbak. ‘Ik zat tussen de bagage. Een halve vierkante meter zitruimte. Mijn hoofd botsend tegen het kofferdeksel. Mijn zitvlak stuiterend op ijskoud metaal. Praten kon niet, want we deelden niet dezelfde taal. Maar er was wel een intens samenzijn met deze eenvoudige arme mensen die mij in hun gezelschap meenamen.’

‘Mensen in India gooien hun deur open voor de vreemdeling’, zegt Izanne. ‘Ook al hebben ze niks om te delen.’ Mogen meerijden. Uitgehongerd aankomen op een vreemde plek, waar iemand haar een smoothie en kip geeft. Een ander die haar binnenlaat in een gesloten internetcafé. ‘Zij hebben gezien dat ik in nood was. Zij, mensen met amper een cent voor zichzelf.’ Dat is kindness, zegt ze.

“Praten kon niet, want we deelden niet dezelfde taal. Maar er was wel een intens samenzijn met deze eenvoudige arme mensen die mij in hun gezelschap meenamen.”

Izanne herinnert zich ook Joeri, van het Gentse Hostel 47.  Ze had net vernomen dat ze niet kon starten met haar opleiding in de Artevelde Hogeschool en was de wanhoop nabij. Joeri zorgde dat ze op adem kon komen in een kamer zonder andere gasten. Ze vertelt over een schilder in het hostel, die zijn broodje kipcurry met haar deelde toen ze blut was. Over iemand in het station die voor haar het goedkoopst mogelijk treinticket Gent-Hasselt regelde. Over hoe opgelucht ze was toen ze wél met haar droomopleiding kon starten aan de Hasselste PXL. En over Vincent Vliegen. Izanne straalt als ze zijn naam noemt. ‘Een wonderlijke mens. Vanop zijn werkplek, toen bij Inburgering, nu bij CAW, was hij altijd daar als ik het even niet meer wist.’

Pijn transformeert tot levenskracht

Hoe pijnlijk ook die ervaring van honger en dorst, van kou en pijn van urenlang opgeplooid reizen in een Indiase blikken voertuig. Het ging voorbij. Hoe vreselijk een jonge vrouw zich kan voelen in een stad waar studiedromen aan diggelen vielen. Het ging voorbij. Hoe lastig een nijpend geldgebrek haar bewegingsruimte beperkte. Het ging voorbij. ‘En precies dat is het geschenk van deze ervaring’, zegt Izanne. ‘Het besef dat alles tijdelijk is. Dat het nooit voor altijd nacht is. Dat pijn maar tijdelijk is. Daar val ik nu nog vaak op terug.’

En hoewel pijn niks fijn heeft, neemt ze het woord wél in de mond. ‘Het fijne aan pijn is dat er een leerproces uit volgt, waardoor je je leven weer aanpast.’

“Het besef dat alles tijdelijk is. Dat het nooit voor altijd nacht is. Dat pijn maar tijdelijk is. Daar val ik nu nog vaak op terug.”

Het zal ook nu zo gaan. De pijn van het missen van familie in deze Coronatijd wordt verzacht door de natuur die haar omringt. Door de ruimte om stil te staan en nabij anderen te zijn. Izanne spreekt van grote dankbaarheid voor alle mensen die stukjes leven met haar delen. Zoals ook nu, hier op het platteland. Straks, als we weer mogen reizen en Izanne haar diploma haalt, zal ze haar zwerftocht verder zetten. ‘En dan prop ik mijn rugzak vol liefde voor de mensen, de natuur, het leven. En voor mezelf ook, hoop ik.’

In gesprek met

Izanne is geboren in 1991 in Belville, bij Kaapstad. Ze studeerde Arts in Zuid-Afrika en reisde daarna door India. Later gaf ze Engelse les aan kinderen en pubers in Taiwan. Ze droomde lang van een opleiding Art Therapie in het buitenland. Haar oog viel op België. Omdat het Nederlands dicht genoeg bij het Afrikaans ligt. Omdat de opleiding in de Gentse Arteveldehogeschool haar wel aantrekkelijk leek ook. ‘Alleen het klimaat, daar was ik toch een beetje bang van.’ Uiteindelijk werd het niet Gent, maar Hasselt waar ze nu studeert. In de zomer is Izanne klaar met haar opleiding. En dan is het tijd om verder te trekken, zegt ze. Naar Nederland. Haar oog viel op Leiden: omdat het een prachtig en gezellig stadje lijkt, waar ze hoopt aan de slag te kunnen als therapeute. ‘En nog wat extra opleiding kan meepikken’, lacht ze.

Neergepend door

Griet Bouwen is Storyweaver voor het netwerk Iedereen Verdient Vakantie. Ze houdt van een hartelijk gesprek en stelt graag vragen die een verschil maken. Heb je zelf een verhaal dat je graag deelt? Contacteer onze redactie en zet je verhaal kracht bij.