Overslaan en naar de inhoud gaan

De aanstekelijkheid van elkaar helpen en versterken

In gesprek met Jan Piepel Van Gulck | 11 mei 2020

Ons verhaal start met een gesprek aan de toog, toen dat nog kon, ergens begin februari. Over armoede, alles zelf uitzoeken, de lastigheid van de administratie, een berg ideeën om hier verandering in te brengen en ondersteuning te bieden aan mensen in nood. Over creatief bezig zijn als troost. Ik ga naar huis met in mijn jaszak een kleurrijk artistiek naamkaartje van ‘Jan Piepel van Gulck’. Die ‘Piepel’ blijft me bezighouden. Ik spreek af met Jan, de mensenman, zoals ik hem stilletjes voor mezelf begin te noemen. Voor een langer gesprek.

Eind februari was het zover. Een stevige babbel over wat iemand drijft om de wereld te willen verbeteren. Spontaan, recht voor de raap, en voeten-op-de-grond als hij is, vertelt Jan honderduit over zijn leven. Over frustratie en kwaadheid over wat niet gebeurt. Over hoe moeilijk het is gehoor en medestanders te vinden. We blijven steken in onze zoektocht naar wat er wél is. Kleine sprankeltjes van menselijkheid en waardigheid. Kunnen we die ergens vinden, en daar aanhaken?

Het is niet klaar, die namiddag, ons gesprek. Dat we nog eens gingen afspreken voor een vervolg. En wel bij het Rap op Stap kantoor in Temse. Onbekend voor Jan. Ik nodig hem uit om samen te gaan ontdekken wat vakantie kan betekenen voor mensen in armoede, hoe hen dat sterker maakt, en een opstap kan zijn erkenning van het mens-zijn.

En toen kwam dat virus... Noodgedwongen stellen we onze afspraak uit tot onbekende datum, wanneer het Rap op Stap kantoor terug open mag. Maar onze eerste ontmoeting blijft me bezig houden. Het artistieke naamkaartje op mijn bureau roept om aandacht. Ik wil niet wachten tot ‘na’. Ik ben nieuwsgierig naar wat deze tijd doet met Jan. Hoe het zit met de frustratie en kwaadheid. En met zijn gedrevenheid om anderen te helpen.

Vandaag breien we een telefonisch vervolg aan ons gesprek, met het virus dat over onze schouder meekijkt. Ondertussen schoot het particulier initiatief ‘Temse Schenkt’ uit de startblokken. De organisatie werkt samen met Welzijnsschakels en verzamelt en levert voedselpakketten bij gezinnen in armoede. Jan is er als vrijwilliger actief, en put enorme voldoening en vreugde uit het mee kunnen organiseren en helpen.

Cartoon van JVG

Hoe gaat het met jou, Jan, in deze Coronatijd?

Jan: ‘We hebben dit nog nooit meegemaakt, het is iets nieuws en we moeten nog uitzoeken hoe we hier mee omgaan. Ik merk wel dat ik er zelf heel kalm onder blijf. Ik ben het ook gewend om in afzondering te leven, en heb mijn bezigheid met cartoontekenen, dichten en artwork. In de kring rond mij zie ik mensen wel rustiger worden, na de eerste licht paniekerige weken. Een ‘gezapiger’ leven doet zijn intrede. Het is heel oké om even niks te doen. We zijn in het verleden veel te opgejaagd geraakt. We ontdekken wat het betekent om écht mens te zijn, wat waardevol is. We worden uitgedaagd om creatief te zijn.

“Het Valt Wel Mee

We hoeven niet naar de oorlog.
Thuis is het knus en gezellig.
Niets moet, alles kan en mag.
Een virus krijgt ons niet klein.

We hoeven niet naar de oorlog.
Online, een belleke, geniet gewoon.
Een pint, een heel lekker gerechtje.
Een virus krijgt ons niet klein.

Heb geen angst, wees wel alert.
Knik eens meer een goeiendag.
Glimlach, lach, wees nu positief.
Een virus krijgt ons niet klein.”

(gedicht van JvG)

Ik leer nieuwe mensen kennen door het vrijwilligerswerk dat ik doe bij ‘Temse Schenkt’. Mensen die ik waarschijnlijk anders nooit zou tegenkomen. Deze contacten zijn op een vreemde manier intenser, ondanks de fysieke afstand. We zijn oprecht geïnteresseerd in hoe het gaat en wat ons bezig houdt deze dagen.’

Wat zie jij ontstaan, onderweg in jouw engagement?

Jan: ‘Veel mensen willen écht wel iets doen voor een ander. Ik beleef dit mee vanop de eerste rij. Ook hoe aanstekelijk dit werkt. Onder onze vrijwilligers zijn er die omwille van de situatie tijd vrij kregen. Zij boden zich spontaan aan om mee te helpen. Gezinnen die eerder voedselpakketten kregen, gaan - ondanks het weinige dat ze hebben - zelf op zoek om ook iets te kunnen geven. Het brengt vreugde.

Onze vrijwilligersgroep groeit dag aan dag. Ik denk dat we dit alles nog niet zo snel gaan vergeten. Ik zie ook verwondering bij onze vrijwilligers. Zoals die keer toen een groep vrouwen van de moskeevereniging eten klaarmaakte dat wij konden verdelen. De moslimgemeenschap schenkt en doet heel veel. De solidariteit over de geloofsgemeenschappen heen is wel bijzonder om te zien.

We werken sinds deze week ook met andere organisaties samen. Viervoeters In Nood is één van. Zij runnen vier voedselbanken voor dieren en schenken ons voedsel voor dieren. Huisdieren blijken ook een grote troost, voor veel mensen.

Iedereen werkt samen en draagt bij, we steunen elkaar waar nodig.’

En wat ‘hierna’?

‘Goh, ik leef niet echt op hoop of verlangen, ik ben heel rationeel. Dat is zo gekomen door wat ik in het verleden allemaal mee gemaakt heb: chronische pijnen, ontslagen worden, niet kunnen terugvallen op werkloosheidsuitkering, afglijden naar depressie... Creatief bezig zijn heeft me toen op de been gehouden, nog steeds eigenlijk.

Een deel van mijn artwork schenk ik aan organisaties, die het per opbod verkopen om de werking van hun organisatie te steunen. Mijn hart klopt voor organisaties die mensen sterker maken opdat ze  in deze wereld kunnen staan. Organisaties die mensen kansen geven en kansen helpen grijpen.

Zoals het Antwerpse sociaal voetbalproject Citypirates bijvoorbeeld. Ik vind het inspirerend hoe zij dat aanpakken. Met voetbal als motor stomen zij jongeren klaar voor de toekomst. Met elke voetballende jongere wordt een persoonlijk ontwikkelplan opgesteld, waarin zowel voetballen, leren en omgang met elkaar aan bod komt. Heel straf!

Ik zie dat ook als ik onderweg ben voor ‘Temse Schenkt’ en materiaal bij de gezinnen breng. Waar eerst verlegenheid en soms ook schaamte was om hulp te vragen en te ontvangen, zie ik nu ouders die een langer gesprek willen aangaan. En blije kinderen die ons rond de nek zouden vliegen, maar dat kan natuurlijk niet. We krijgen tekeningen van hen cadeau. Het is of ze bijna letterlijk uit hun schulp kruipen.

kindertekeningen

Ja, misschien schuilt er dan toch wel een verlangen en hoop: dat bij de mensen die we helpen de moed groeit om opnieuw deel te kunnen nemen in de samenleving. Dat ieder in zijn waardigheid mag zijn. Een stap naar meer erkenning als ‘mens’. Na de Corona gaan we met onze groep nadenken over het aanreiken van een stappenplan aan minderbedeelden, om samen met hen te werken aan een plek voor ieder in de maatschappij. 

Een grote, stille droom heb ik eigenlijk ook nog. Ik durf te hopen dat binnen tien jaar niemand nog in armoede hoeft te leven.’

En nu is het wel klaar. Zo besluit Jan onze fijne babbel. Wij zien elkaar terug, Jan, als het weer kan, in het Rap op Stap kantoor!

 

Artwork: Jan Piepel Van Gulck
Headerfoto: pixabay
Jan Piepel Van Gulck

In gesprek met

Jan Piepel Van Gulck woont in Temse, en was jaren actief als skimonitor en voetbaltrainer. Hij werkte in shifts, tot chronische rugpijn hem noodgedwongen op non-actief zette. Jan tekent aan een razend tempo’s cartoons, met een knipoog naar de actualiteit. Soms een beetje cynisch en donker, andere keren vrolijk en licht, altijd uitnodigend om even bij stil te staan en je gedachten te laten gaan. Hij schildert ook, pimpt levensgrote sculpturen tot kleurrijke kunstwerken, en maakt beelden van drijfhout uit de Schelde. Voor een gedichtje, klein en fijn, draait hij zijn hand niet om.  Daarnaast is Jan gepassioneerd bezig om mensen een duwtje in de rug te geven. Met zijn creatieve realisaties draagt hij bij aan de werking van organisaties die zich inzetten voor mensen die het moeilijker hebben in deze wereld.

Dit verhaal werd gepubliceerd op 11 mei 2020 in de categorie Armoede.

Els Meersschaert

Neergepend door

Els Meersschaert is altijd onderweg, met mensen. Vanuit haar woonplaats Elversele duikt ze met veel plezier de wereld in om af te spreken ergens in het land, voor een babbel, lekker eten, een koffie of een aperitief. Verbinding en echte ontmoeting creëren via betekenisvolle gesprekken, samen ontdekken en waarderen van wat werkt geeft Els energie. Verhalen van mensen over momenten die ze zelf beleefd hebben, vormen de basis van haar werk als facilitator bij tussentijd.

Copyright © 2024 Steunpunt vakantieparticipatie | Disclaimer | Privacy |