Geef kinderen een plek om te spelen. Een bos vol natuurlijk materiaal. Wat stenen. Open tijd. Voeg er verder niets aan toe. Laat je eigen invulling los van wat leuk, goed en zinvol is. Zie wat er dan gebeurt. ‘Dan nemen kinderen zelf die vrijheid in’, zegt Piet Termont van het Scouts-Jeugdverblijf Moerkensheide. ‘Ze spelen mét het bos. Gepassioneerd en creatief. Ze herscheppen hun speelomgeving en drukken daardoor uit wie ze zijn. Dat is waardevol. Dat willen wij kunnen blijven waarmaken. En ja, misschien moeten we net daarom soberder worden in onze verwachtingen naar kinderen en naar organisaties die het goed menen met de ontwikkeling van kinderen.’

Terug naar het bos... Stel: je legt een hoop stenen klaar. En je denkt: ‘hier kunnen de kids straks heerlijk een muurtje mee bouwen.’ Maar je houdt je in. Je vertelt hen niet van het muurtje in jouw hoofd. Je laat het los, je laat hen los. Dan kan het zomaar zijn dat er helemaal geen muurtje komt. Dat de stenen verdwijnen naar een hoekje van het bos, waar een bouwsel ontstaat dat jij niet begrijpt maar wel betekenis heeft voor de kinderen die het creëerden.

In die open tijd, met alleen het bos, de uitnodiging om te spelen en verder geen verwachtingen, gaan kinderen dingen doen die ze zelf kiezen. Piet: ‘Het is heel bijzonder om te zien hoe elk kind daar op een unieke manier mee omgaat. De ene bouwt samen met vriendjes een kamp, een ander bakent zijn ruimte af en gaat die zwaaiend met een denkbeeldig zwaard verdedigen. Ik zag ook kinderen die hun stukje bos omranden met steentjes, hun plekje borstelen en daar dan zitten en genieten.’

"Het is heel bijzonder om te zien hoe elk kind op een unieke manier met vrije ruimte omgaat."

Eenvoud, tijd en zuinig omspringen met verwachtingen: dat schept ruimte waarin kinderen kunnen uitvinden wat ze zelf willen doen. In de manier waarop ze omgaan met het bos, drukken ze uit wie ze zijn. ‘Als organisator van vakanties voor kinderen willen we precies die creativiteit ruimte geven’, zegt Piet. ‘De samenleving kan ons daar het best bij helpen door te vertrouwen op de manier waarop wij dit vormgeven.’

Hoe ziet er dat dan uit? Piet: ‘We hebben degelijke, aanpasbare gebouwen nodig. Een bos waarin gespeeld kan worden. Vrijwilligers en medewerkers die elkaar aanmoedigen en ruimte geven. Buren die geen moeite hebben met het geluid van spelende kinderen. Ouders die durven vertrouwen dat een kamp heerlijk is voor hun kroost, zelfs als we dat niet dicht timmeren met voorbereide activiteiten. En een overheid die niet alle risico’s wil beheersen via voorwaarden, regelgeving en kwaliteitscriteria.’

"Wat er nodig is? Ouders die durven vertrouwen, buren die verdraagzaam zijn, een overheid die niet alle risico's wil uitsluiten."

Piet verwoordt daarmee een verlangen naar eenvoud. Ver-eenvoud-igen. Een verlangen dat langzaamaan wortel schiet in onze samenleving.

Misschien moeten we onze drang naar perfectie durven loslaten. Weer leren omgaan met het niet-weten, het niet-voorspelbare, het niet-perfecte. Opruimen wat hindert om creatief te groeien.

Misschien moeten we opnieuw vertrouwen op het vermogen van kinderen en volwassenen om zelf de omgeving te creëren waarin ze floreren. Risico’s accepteren als deel van het leven. Het bos niet helemaal dichttimmeren met regels, criteria en controles.

Misschien bevrijden we de essentie van het mens-zijn door zuiniger te worden met onze verwachtingen naar elkaar. Kwistiger te worden met échte gesprekken over wat we mogelijk kunnen maken voor elkaar. En in dialoog opnieuw ontdekken dat het leven onze unieke kans is om elkaar te helpen worden wie we in essentie zijn: vrije, creatieve, levende wezens.

In gesprek met

Piet Termont is coördinator van Hopper-jeugdverblijf Moerkensheide in De Pinte. Piet neemt deel aan een lerend netwerk, waarin hij samen met collega's uit de sector van sociaal toerisme manieren ontdekt om samen te werken en toekomst te maken. Het lerend netwerk is een initatief van Vakantieparticipatie.

Neergepend door

Griet Bouwen is Storyweaver voor het netwerk Iedereen Verdient Vakantie. Ze houdt van een hartelijk gesprek en stelt graag vragen die een verschil maken. Heb je zelf een verhaal dat je graag deelt? Contacteer onze redactie en zet je verhaal kracht bij.