Overslaan en naar de inhoud gaan

Na een bezoek aan Vlaanderen kom ik met een rijkere moedertaal thuis

In gesprek met Chené Swart | 6 maart 2018

Sinds 2016 gaat de Zuid-Afrikaanse Chené Swart geregeld op reis naar Vlaanderen. Dan woont ze in een Limburgs gezin en werkt met mensen die van haar willen leren hoe het werken met verhalen onze werk- en leefgemeenschappen kan verrijken. Bij Steunpunt Vakantieparticipatie bouwt ze mee aan een netwerk van verhalenwevers, die verhalen over vakantie en gastvrijheid aan de oppervlakte brengen. Na elk bezoek aan ‘het noordelijk halfrond’ keert Chené rijker naar huis, vertelt ze. Omdat je meer ziet, intenser beleeft en je hart ontroerd wordt wanneer je je overgeeft aan intense gesprekken met ‘locals.’ Chené neemt naar huis: een diepere beleving van haar eigen moedertaal en een grote dankbaarheid om de diversiteit van haar Zuid-Afrika.

Chené Swart:

‘Afrikaans was de taal van Apartheid. De taal van de onderdrukking. Nu is Zuid-Afrika een democratisch land met elf officiële talen. Om niemand uit te sluiten spreken we Engels in de publieke sfeer. Wanneer ik dus in mijn land aan het werk ben, spreek ik Engels. Mijn boek is in het Engels. Artikels schrijf ik steevast in het Engels. Denken over mijn werk gebeurt dus in het Engels, mijn tweede taal. En dan kom ik in Vlaanderen, en de lokale mensen moedigen me aan om Afrikaans te spreken.

Vlaams en Afrikaans liggen dicht bij elkaar maar zijn toch heel verschillend. Vlamingen houden van mijn taal. De mensen zeggen dat ze ’t mooi vinden, sexy zelfs. Dat ze graag naar mijn woorden luisteren. Dat ze ’t grappig vinden, hoe anders het klinkt en hoe goed we elkaar toch begrijpen.

In Vlaanderen beleefde ik mijn taal op een unieke manier. Ik leerde er nadenken en spreken over mijn werk in de taal waarmee ik werd opgevoed, de taal van mijn ouders. Daarin ervaar ik een diepgang die ik met het Engels nooit zal bereiken. Ik zie mijn taal anders nu. Rijker. Ik vis opnieuw woorden en uitdrukkingen op uit mijn herinneringen. Ik denk in woorden en beelden die ik zelfs thuis zelden gebruik. Hier wordt mijn taal in haar schoonheid gezien, zonder de zwaarte van apartheid die er thuis soms mee verbonden is.

“Ik voel me gezien door de Vlaamse mensen die ik hier ontmoet. Gezien in mijn taal.” – Chené Swart

Als ik thuiskom en de luchthaven van Johannesburg verlaat, word ik altijd weer verrast. Dan is er weer die enorme Zuid-Afrikaanse diversiteit waar ik zoveel van hou. Dan zijn er die tientallen talen, al die kleuren, het geluid van mensen die lachen. Dan hoor ik weer iemand die kliphard zingt. Die levensvreugde en diversiteit weer zien, dat is tot in mijn tenen voelen dat ik thuis ben. Dan is wat ooit gewoon was, weer heel bijzonder.

En als ik dan thuiskom, bij mijn man en twee zonen in Pretoria, kijken ze me vreemd aan. Want ik klink anders. Er zitten weer nieuwe woorden in mijn verhalen. ‘Doe ‘ns normaal’, zeggen de jongens. We lachen samen. En ik lach om zoveel overvloed.’

 

Oproep: vertel ons jouw verhaal!

Reizen maakt ons leven rijker. Of we nu reizen of gastheer of -vrouw zijn. Het is in de ontmoeting met wie of wat anders is dat we niet langer als vanzelfsprekend nemen wat dat ooit leek. Alsof er een extra paar ogen groeit in de confrontatie met wat we (nog) niet kennen. Onze voelsprieten gaan op scherp en we nemen de dingen intens waar. Met een beetje geluk vraagt iemand je om over je ervaringen te vertellen. Dan krijg je zomaar een kans cadeau om die ervaringen in te weven in het weefwerk van je leven.

Wij hebben zo’n cadeau voor jou. Chené Swart inspireerde een team van verhalenwevers voor het Steunpunt Vakantieparticipatie van Toerisme Vlaanderen: tien gedreven mensen met een voorliefde voor verhalen, grote oren en een leuke pen beluisteren graag jouw verhaal. Zodat jij je weer herinnert. En wij ervan kunnen leren. Je leest de verhalen op www.iedereenverdientvakantie.be en www.connectyourstory.org.

Kom op, laat van je horen. We beluisteren en schrijven jouw verhaal. En denk niet dat je geen verhaal hebt. Want iedereen heeft honderden verhalen. Het enige wat die nodig hebben om zich weer te tonen is een goeie vraag en een paar oren. En, toevallig, die hebben wij in huis.

Chené Swart

In gesprek met

Chené Swart woont in Pretoria, Zuid-Afrika. Ze is gespecialiseerd in narratief werk en is auteur van het boek ‘Re-authoring the World: The Narrative Lens and Practices for organisations, communities and individuals.’ Chené inspireert mensen over de hele wereld in haar re-authoring ideeën en conversaties. In Vlaanderen werkte ze ondermeer verscheidene keren samen met Toerisme Vlaanderen en het netwerk Iedereen Verdient Vakantie. Ze komt regelmatig naar Vlaanderen om, samen met Griet Bouwen, Storyweavers op te leiden.

Dit verhaal werd gepubliceerd op 6 maart 2018 in de categorie Groeien.

Neergepend door

Griet Bouwen is Storyweaver voor het netwerk Iedereen Verdient Vakantie. Ze houdt van een hartelijk gesprek en stelt graag vragen die een verschil maken. Heb je zelf een verhaal dat je graag deelt? Contacteer onze redactie en zet je verhaal kracht bij.

Copyright © 2024 Steunpunt vakantieparticipatie | Disclaimer | Privacy |