Met een bijna lichtgevende glimlach stapt Kathleen De Keyser op ons af wanneer de Vakantietoer-caravan parkeert in de Ezelstraat in Brugge. Enkele uren laten zal Allez Chantez er samen met gasten van Hostel Snuffel vakantiesfeer tevoorschijn zingen. Een vriendelijke septemberzon tovert de Brugse stoep om tot een perfecte plek voor een babbel. Kathleen installeert zich gemakkelijk op haar rollator en ik zit naast haar op de grond. Om te luisteren, te ontdekken en te leren. Een uur later omhelzen we elkaar, met allebei het vage gevoel dat er ‘iets’ gebeurd is in ons gesprek. ‘Iets’ dat ons op wonderlijke wijze doet voelen dat we mens zijn en als mensen met elkaar verbonden zijn.

Kathleen – ‘zeg maar Kaatje’ – is chronisch ziek. Toen ze tien was, kreeg ze diabetes. Later kwam daar polyneuropathie bij. Na drie jaar nierdialyse kreeg Kaatje in 2011 een nier- en pancreastransplantatie. Kaatje heeft altijd pijn. Stappen is een afmattende opgave. Haar ziekte dwingt haar tot een fijngevoelige afstemming tussen haar creatieve plannen en eerder beperkte fysieke draagkracht. 

‘Dankzij de orgaandonor zit ik hier nog’, zegt Kaatje. ‘Ik kreeg een nieuw leven, al weet ik dat het elk moment fout kan lopen. Een onnozele bacterie kan ineens alles veranderen. Maar ik leef, ik leef ontzettend graag en probeer van elk moment te genieten.’

‘Genieten’ krijgt een bijzondere betekenis in dit gesprek, anders dan het grote genieten waarnaar we in deze tijd zo koortsachtig vaak zoeken. Kaatje spreekt de woorden met eerbied uit: leven, genieten, hoop.

Leven

Het besef van vergankelijkheid transformeert het leven tot de grootste kostbaarheid. Elk goed moment is een bron van vreugde. Het leven is geweldig boeiend,’ zegt Kaatje, ‘maar alleen als je daarvoor openstaat. Eén van mijn favoriete spreuken is Life is to short to be unhappy. De jaren vliegen voorbij. Als je dat beseft wil je wel in het moment leven, op een manier die liefdevol is naar anderen en jezelf.’

In het moment leven. Het doet me denken aan vakantie, als periode met begin- en eindtijd, waartussen alleen maar het moment van belang is. Heeft het met de dwang van de agenda te maken dat de tijd die buiten deze periode valt zo anders voelt? Waar blijft de magie van het moment in het leven van elke dag? Welke magische dagen herinnert Kaatje zich?

Hoop

Kaatje: ‘Drie jaar geleden trok ik met m’n oudste broer een dag naar de Zoo van Antwerpen. Een zondag was het. Een Belgische zomerse zondag, zo eentje waar de zon moeite moet doen om door de wolken te geraken. Ik wilde een vriendin verrassen die daar werkte. We hadden elkaar jaren niet gezien. Die ontmoeting was voor ons allebei ontroerend.’

Het was een belangrijke dag voor Kaatje. Omwille van de ontmoeting, en vooral omdat ze het kon. ‘Met de trein. Dat was speciaal lastig, want op- en afstappen was echt niet gemakkelijk. Met mijn broer erbij kreeg ik er wel vertrouwen in.’

Het kon weer. Het was weer mogelijk. Ze liep dagen later nog op rozen. Omwille van de hoop die uit één eenvoudige vakantiedag voortvloeide. ‘Dat ik het weer mocht meemaken, dat ik het weer kon! Die ervaring fluisterde me toe dat de wereld weer groter zou worden voor mij. Dat ik weer nieuwe dingen zou gaan zien, zoals vroeger.’

Genieten

Hoe belangrijk is vakantie dan, vraag ik. Ze kijkt me aan en spert haar ogen ver open. ‘Su-per belangrijk! Omdat je alles kunt loslaten. Ik herinner mij van gezinsvakanties vroeger hoeveel beter ik sliep op de camping, hoeveel deugd het deed om dicht bij de natuur te leven.’ En later, toen ze nog goed kon stappen, beleefde ze met een vriend een kasteelvakantie in Frankrijk. ‘Mijn vriend kende dat niet, vakantie. Hij vond het machtig. Zijn depressieve gevoelens vielen tijdens die reis compleet weg.’

"Mensen ontmoeten, met toeristen praten in Brugge, wandelen langs de Damse vaart. Dat is ook vakantie." - Kathleen 

Lange vakanties kunnen nu voorlopig niet. Maar Kaatje blijft wel buitenkomen. Mensen ontmoeten en met vrienden afspreken. Naar Brugge trekken en met toeristen praten, gewoon op een bank, in de bus of ergens onderweg. Als figurant meedoen met een opname voor een tv-programma. Wandelen langs de Damse vaart vanaf de vroege lente tot de nazomer. Komen kijken naar de vakantietoer in Snuffel Hostel. Kaatje: ‘Niets moet, het mag, het is terug mogelijk. Dat is genieten.’

‘Kijk, dat is voor mij ook vakantie!’, lacht ze.  ‘Later, als ik nog sterker ben, wil ik wel eens een weekje weg met Samana. Maar nu, dit al kunnen, hier al zijn: dat geeft me inspiratie. Dat is echt heel veel waard.’

_{Foto's in header en tekst: Kathleen De Keyser}

In gesprek met

Kathleen De Keyser, zeg maar Kaatje, werkte bij Toerisme Vlaanderen. Noodgedwongen gaf ze in 2009 het werk op. Niet zij, maar haar chronische ziekte besliste dat het niet langer kon. Ze hoopt ooit weer te kunnen werken, voor een dag of twee per week. Voorlopig adviseert de dokter haar om het niet te doen.

Kaatje heeft sinds haar 10de levensjaar diabetes type 1. Kort nadien kwam daar autonome chronische sensorimotorische inflamatoire demyeliserende polyneuropathie bij.  Na iets meer drie jaar nierdialyse kreeg Kaatje eind 2011 een nier- en pancreastransplantatie. Haar linkervoet is meer verlamd dan rechts, en stappen is meestal vermoeiend. Kaatje is enorm dankbaar voor de transplantatie. Ze leeft, en neemt er de nevenwerkingen van zware medicijnen bij.

Plannen heeft ze genoeg. Kaatje werkt aan een boek over haar leven en ziek zijn. ‘Suiker is niet altijd zoet’, zal dat heten. En ooit wil ze naar Japan. ’t Is een oude meisjesdroom. De cultuur, het gezonde voedsel, de schoonheid trekt haar aan. ‘Schoonheid kan me zo blij maken’, zegt ze. 

Neergepend door

Griet Bouwen is Storyweaver voor het netwerk Iedereen Verdient Vakantie. Ze houdt van een hartelijk gesprek en stelt graag vragen die een verschil maken. Heb je zelf een verhaal dat je graag deelt? Contacteer onze redactie en zet je verhaal kracht bij.